الگوی رفتاری حضرت امام حسن مجتبی(ع)

مترجم نهج البلاغه الگوی رفتاری امام مجتبی(ع) را بر اساس آیات و روایات تببین کرد.

به گزارش قدس آنلاین، استاد انصاریان در بخشی از کتاب ارزشمند «عرشیان فرش‌نشین» آورده است؛ حضرت امام صادق(ع) می‌فرماید: پدرم از پدرش نقل می‌کرد که حسن بن علی بن ابی‌طالب در زمان خودش عابدترین و زاهدترین و برترین مردم بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هنگامی که به حج می‌رفت پیاده می‌رفت و چه بسا با پای برهنه به سوی حرم امن حرکت می‌کرد.

هنگامی که یاد مرگ و قبر و برانگیخته شدن در قیامت و عبور بر صراط می‌افتاد، گریه می‌کرد و چون یاد عرضه شدن بر خدا می‌کرد، فریادی می‌کشید و غش می‌نمود و هنگامی که در نماز قرار می‌گرفت گوشت بدنش در پیشگاه خدا می‌لرزید و زمانی که یاد بهشت و دوزخ می‌کرد چون مار گزیده به خود می‌پیچید و از خدا درخواست بهشت می‌نمود و از دوزخ به حق پناه می‌برد. «۱»

کمک و بخشش

حضرت امام صادق(ع) می‌فرماید: مردی به عثمان بن عفان در حالی که در مسجد نشسته بود گذشت، از او درخواست کمک کرد. به دستور عثمان، پنج درهم به او پرداختند، مرد به عثمان گفت: مرا به جایی که دردم را دوا کنند راهنمایی کن، عثمان گفت: نزد آن جوانمردان که آنان را می‌بینی برو و با دستش اشاره به ناحیه‌ای از مسجد کرد که حضرت امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و عبداللّه بن جعفر در آن قرار داشتند. آن مرد به سوی آنان رفته، سلام کرد و از آنان درخواست کمک نمود.

امام حسن(ع) به او فرمود: سؤال از دیگران جز در سه مورد جایز نیست یا برای دیه‌ای که دل سوختگی دارد، یا وامی که دل شکستگی آرد، یا فقری که غیر قابل تحمل است؛ تو دچار کدام یک از این سه موردی؟

گفت: دچار یکی از آنها هستم. امام مجتبی(ع) فرمان داد پنجاه دینار به او بپردازند و حضرت امام حسین(ع) دستور به چهل و نه دینار داد و عبداللّه بن جعفر فرمان به چهل و هشت دینار. آن مرد پس از دریافت دینارها برگشت و بر عثمان گذر کرد، عثمان گفت: چه کردی؟ مرد گفت: بر تو گذشتم، جهت کمک به من به پنج دینار فرمان دادی و چیزی هم از من نپرسیدی ولی آن بزرگواری که گیسویی پرپشت دارد چیزهایی را از من پرسید و پنجاه دینار به من عطا کرد و دومی آنان چهل و نه دینار و سومی چهل و هشت دینار؛ عثمان گفت: چه کسی برای دوای درد تو مانند این جوانمردان است؟ اینان دانش و آگاهی را به خود اختصاص داده‌اند و خیر و حکمت را در خود جمع کرده اند. «۲»

فروتنی شگفت

فروتنی حضرت امام حسن(ع) و تواضع آن انسان الهی چنان بود که: روزی بر گروهی تهی‌دست می‌گذشت و آنان پاره‌های نان را بر زمین نهاده، روی زمین نشسته بودند و می‌خوردند، چون حضرت امام حسن(ع) را دیدند گفتند: ای پسر رسول خدا! بیا و با ما هم غذا شو! به شتاب از مرکب به زیر آمد و گفت: خدا متکبران را دوست ندارد و با آنان به خوردن غذا مشغول شد.

سپس همه آنان را به میهمانی خود دعوت فرمود، هم به آنان غذا داد و هم لباس. «۳»

 حاجتت را بنویس

مردی به محضر حضرتش حاجت آورد، آن بزرگوار به او فرمود: حاجتت را بنویس و به ما بده، چون نامه‌اش را خواند دو برابر خواسته‌اش به او مرحمت فرمود. یکی از حاضران گفت: این نامه چقدر برای او پربرکت بود!

فرمود: برکت آن برای ما بیشتر بود زیرا ما را اهل نیکی ساخت، مگر نمی‌دانی که نیکی آن است که بی‌خواهش به کسی چیزی دهند، اما آنچه پس از خواهش می‌دهند بهای ناچیزی است در برابر آبروی خواهنده، شاید آن کس که شبی را با اضطراب میان بیم و امید به سر برده و نمی‌دانسته که آیا در برابر عرض نیازش دست رد به سینه او خواهی زد یا شادی قبول به او خواهی بخشید و اکنون با تن لرزان و دل پرتبش نزد تو آمده، آنگاه تو فقط به اندازه خواسته‌اش به او ببخشی در برابر آبرویی که نزد تو ریخته بهای اندکی به او داده‌ای. «۴»

اوج جود و عطا

مردی از او چیزی خواست پنجاه هزار درهم و پانصد دینار به او عطا فرموده، گفت: کسی را برای حمل این بار حاضر کن، چون کسی را حاضر کرد، ردای خود را به او داد و گفت: این هم اجرت باربر. «۵»

 بخشیدن همه ذخیره

عربی به محضر امام حسن(ع) آمد. فرمود: هرچه ذخیره داریم به او بدهید، بیست هزار درهم بود، همه را به عرب دادند، گفت: مولای من! اجازه ندادی که حاجتم را بگویم و مدیحه‌ای در شأنت بخوانم، حضرت در پاسخ اشعاری انشا کرد به این مضمون: بیم فروختن آبروی آن کس که از ما چیزی می‌خواهد موجب می‌شود که ما پیش از درخواست او بدو ببخشیم. «۶»

 عطای کم نظیر

حضرت امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و عبداللّه بن جعفر به راه حج می‌رفتند، توشه آنان گم شد، گرسنه و تشنه به خیمه‌ای رسیدند که پیرزنی در آن زندگی می‌کرد. از او آب خواستند که در جواب گفت: این گوسپند را بدوشید و شیرش را با آب بیامیزید و بیاشامید. چنین کردند، سپس از او غذا خواستند که گفت: همین گوسپند را داریم، بکشید و بخورید. یکی از آنان گوسپند را ذبح و از گوشتش مقداری بریان کرد، همه خوردند و سپس همانجا به خواب رفتند. هنگام رفتن به پیرزن گفتند: ما از قریشیم و به حج می‌رویم، اگر باز گشتیم نزد ما بیا، با تو به نیکی رفتار خواهیم کرد و رفتند. ‌ شوهر زن که آمد و از جریان خبر یافت، گفت: وای بر تو! گوسپند مرا برای مردمی ناشناس می‌کشی آنگاه می‌گویی از قریش بودند!؟

روزگاری گذشت و کار بر پیرزن سخت شد، از آن محل کوچ کرده، عبورش به مدینه افتاد، حضرت امام حسن(ع) او را دید و شناخت. پیش رفت و گفت: مرا می‌شناسی؟ گفت: نه، فرمود: من همانم که در فلان روز مهمان تو شدم و دستور داد تا هزار گوسپند و هزار دینار زر به او دادند، آنگاه او را نزد برادرش حسین(ع) فرستاد، آن حضرت نیز به همان اندازه به او بخشید و او را نزد عبداللّه بن جعفر فرستاد و او نیز عطایی همانند آنان به او داد! «۷»

خدمت به حیوان گرسنه

روزی غلام سیاهی را دید که گرده نانی در پیش نهاده یک لقمه می‌خورد و یک لقمه به سگی می‌دهد، از او پرسید: چه چیز تو را به این کار وا می‌دارد؟ گفت: شرم می‌کنم که خود بخورم و به او ندهم، حضرت امام حسن(ع) فرمود: از اینجا حرکت نکن تا من برگردم. خود نزد صاحب آن غلام رفت، او را خرید، باغی را هم که در آن زندگی می‌کرد خرید، غلام را آزاد کرد و باغ را بدو بخشید. «۸»

پی‌نوشت‌ها:

۱) الأمالی، صدوق: ۱۷۸، المجلس الثالث والثلاثون، حدیث ۸؛ عدة الداعی: ۱۵۱؛ بحار الأنوار ۴۳/ ۳۳۱، باب ۱۶، حدیث ۱.

۲) الخصال ۱/ ۱۳۵، حدیث ۱۴۹؛ بحار الأنوار ۴۳/ ۳۳۲، باب ۱۶، حدیث ۴.

۳) المناقب ۴/ ۲۳؛ بحار الأنوار ۴۳/ ۳۵۱، باب ۱۶، حدیث ۲۸.

۴) صلح حسن: ۴۲- ۴۳.

۵) المناقب ۴/ ۱۶؛ بحار الأنوار ۴۳/ ۳۴۱، باب ۱۶، حدیث ۱۴؛ صلح حسن: ۴۲- ۴۳.

۶) المناقب ۴/ ۱۶؛ بحار الأنوار ۴۳/ ۳۴۱، باب ۱۶، حدیث ۱۴؛ صلح حسن: ۴۲- ۴۳.

۷) المناقب ۴/ ۱۶؛ بحار الأنوار ۴۳/ ۳۴۱، باب ۱۶، حدیث ۱۵.

۸) بحار الأنوار ۴۳/ ۳۵۲، باب ۱۶، حدیث ۲۹؛ مستدرک الوسائل ۸/ ۲۹۵، باب ۳۷، حدیث ۹۴۸۵ (با کمی اختلاف)

منبع:

انتهای پیام/

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: امام حسن مجتبی ع الگو حجت الاسلام انصاریان حضرت امام حسن ع عثمان گفت حدیث ۱ حسین ع باب ۱۶

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۹۸۹۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شمه ای از کرامات امام صادق(ع)

بخشش و بزرگواری آن حضرت

از مشکوه الانوار نقل است که مردی خدمت حضرت صادق(ع) رسید و عرض کرد پسر عمویت فلان اسم جناب تو را برد و نگذاشت چیزی از بد‎‎گوئی و ناسزا مگر آن که برای تو گفت. حضرت کنیز خود را فرمود که آب وضو برایش حاضر کند پس وضو گرفت و داخل نماز شد، راوی گفت من در دلم گفتم که حضرت نفرین خواهد کرد بر او، پس حضرت دو رکعت نماز گذاشت و گفت: ای پروردگار من این حق من بود من بخشیدم برای او، و تو جود و کرمت از من بیشتر است پس ببخش او را و مگیر او را به کردارش و جزا مده او را به عملش؛ پس رقّت کرد آن حضرت و پیوسته برای او دعا کرد و من تعجب کردم از حال آن جناب.

صدقات پنهانی و امداد از بیچارگان بصورت نهانی

ابن شهر آشوب از ابوجعفر خثعمی نقل کرده که گفت حضرت امام جعفر صادق(ع) همیانی زر به من داد و فرمود این را بده فلان مرد هاشمی و مگو کدام کسی داده. راوی گفت آن مال را چون به آن مرد دادم گفت خدا جزای خیر دهد به آن که این مال را برای من فرستاده که همیشه برای من می‎فرستد و من به آن زندگانی می‎کنم و لکن جعفر صادق یک درهم برای من نمی‎دهد با آن که مال بسیاری دارد.

عطوفت و مهربانی امام

از سفیان ثوری روایت شده که روزی به خدمت آن حضرت رسید آن جناب را متغیّرانه دیدار کرد سبب تغّیر رنگ را پرسید آن حضرت فرمود: که من نهی کرده بودم که در خانه کسی بالای بام برود، این وقت داخل خانه شدم یکی از کنیزان را که مسئول تربیت فرزند من بود دیدم که طفل مرا در بردارد و بالای نردبان است. چون نگاهش به من افتاد متحیر شد و لرزید و طفل از دست او افتاد بر زمین و مرد. تغییر رنگ من از جهت غصّه مردن طفل نیست بلکه به سبب آن ترسی است که آن کنیزک از من پیدا کرد و با این حال آن کنیزک را فرموده بود تو را به جهت خدا آزاد کردم، باکی بر تو نیست، باکی نباشد تو را.

احیاگر دین

از حضرت ابوجعفر سوالی کردند امام پس از شما کیست؟ حضرت دست بر پشت مبارک امام صادق(ع) زده فرمود سوگند به خدا این همان کسی است که باید آئین آل محمد(ع) را احیا کند.

توصیف دیگران از حضرت

طاهر، مصاحب امام ابوجعفر(ع) گفت حضور حضرتش شرفیاب بودم. جعفر وارد شد. حضرت باقر(ع) فرمود: این آقا، بهترین آفریده خداست.

تواضع در پوشش

روزی یکی از اصحاب حضرت صادق(ع) بر آن حضرت وارد شد. آن جناب پیراهنی پوشیده که گریبان او را وصله زده‎اند. آن مرد پیوسته نظرش بر آن پینه بود و گویا از پوشیدن آن حضرت آن پیراهن را تعجب داشت. حضرت فرموده چه شده تو را که نظر به سوی من دوخته‎ای؟ گفت نظرم به پینه‎ای است که در گریبان پیراهن شماست. فرمود بردار این کتاب را و بخوان آن چیزی که در او نوشته است. راوی گفت. مقابل آن حضرت یا نزدیک آن حضرت کتابی بود پس آن مرد نظر افکند در آن دید نوشته است در آن: «لا ایمان لمن لاحیاء له و لامال لمن لاتقدیر له و لاجدید لمن لاخلق له»

ایمان ندارد کسی که حیاء ندارد و مال ندارد کسی که در معاش خود تقدیر و اندازه ندارد و نو ندارد کسی که کهنه ندارد.